اعتبار یا عدم اعتبار گواهی عدم امکان سازش به دلیل تقدیم دادخواست
اعسار پس از سپری شدن مهلت سه ماهه

اعتبار یا عدم اعتبار گواهی عدم امکان سازش به دلیل تقدیم دادخواست اعسار پس از سپری شدن مهلت سه ماهه

پرسش:

اگر زوج گواهی عدم امکان سازش را به دلیل تقدیم دادخواست اعسار از پرداخت بدهی های مالی
مربوط به حکم در مهلت سه ماهه از قطعیت گواهی به دفتر خانه طلاق ارائه ندهد و حکم مربوط به
اعسار وی هم پس از انقضا مهلت سه ماهه صادر شود، آیا این گواهی با توجه به قانون تعیین اعتبار
گواهی عدم امکان سازش مصوب ۷۶/ ۸ / ۱۱ مجلس شورای اسلامی پس از سپری شدن مهلت
سه ماهه قابلیت اجرا دارد؟

اتفاق نظر

با عنایت به مفاد ماده واحده قانون تعیین مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش و آمره بودن آن
در صورتی که ظرف سه ماه گواهی عدم امکان سازش صادره به دفترخانه تسلیم و ثبت نشود
از درج اعتبار ساقط است. و موضوع اعتبار گواهی ارتباطی به این موضوع اعسار نداشته بلکه
دعوای مستقل است.

تذکر 1

نظر اعضای جلسه در خصوص اعتبار مدت سه ماه پس از قطعیت حکم بوده که قاعده نیز چنین
اقتضایی دارد؛ لیکن ماده واحده مذکور صراحت در ماده سه ماه از تاریخ ابلاغ دارد که بهتر است
در این خصوص از مراجع قانونی استفسار شود.

تذکر 2

یکی از قضات محترم حاضر در جلسه ضمن اتفاق نظر با سایرین در سقوط اعتبار قانونی اظهار
داشت گرچه گواهی مذکور در صورت عدم ارائه به دفترخانه، پس از سه ماه قاعده از درجه اعتبار
ساقط است، با عنایت به مفاد تبصره ۳ قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق که صدور قطعی حکم
اعسار در آن اخذ شده، قابلیت اجرا ندارد و از آنجا که صدور رای باید جهت اجرا و صدور اجراییه باشد،
پیشنهاد اصلاح قانون در این خصوص می شود.

نظر کمیسیون نشست قضائی (قم)

با توجه به مقررات تبصره ۳ ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق چنانچه زوجین ظرف سه ماه
جهت اجرای صیغه طلاق و ثبت آن به دفتر طلاق مراجعه کنند. زوج می تواند برای مهر و سایر حقوق
زوجه دادخواست اعسار به دادگاه تقدیم کند همان گونه که ظرف سه ماه اعتبار گواهی صادره و قبل
از تسلیم آن نیز می توانست دادخواست اعسار تقدیم کند. و دعوای او در هر دو صورت مسموع است؛

لکن گواهی صادره بر اساس قانون مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش تنها سه ماه پس از قطعیت
حكم اعتبار دارد. و در صورت عدم تسليم ظرف مهلت مقرر به دفترخانه از اعتبار ساقط است. و قاعدتا
حکم اعسار که در خصوص آن نیز صادر شده معتبر نیست. چون در واقع سالبه به انتفای موضوع است
و چون اعسار امری حدوثی است. حکم صادره در این خصوص نمی تواند برای دیگری دعاوی دلیل
محسوب شود.

به طور کلی چند صورت قابل بحث است.

الف) در صورت تسلیم گواهی عدم امکان سازش ظرف موعد قانونی (سه ماه) به دفترخانه و نیز
تقدیم دادخواست اعسار تا تعیین تکلیف دعوای اعسار گواهی به اعتبار خود باقی است.

ب) در صورت عدم تسليم گواهی عدم امکان سازش به دفترخانه و نیز عدم تقديم دادخواست در
ظرف مقرر به اتفاق نظر گواهی عدم امکان سازش از اعتبار ساقط است.

ج) در صورت عدم تسليم گواهی ظرف موعد مقرر به دفتر ثبت طلاق چنانچه زوج ادعوای اعسار را
ظرف موعد تسلیم کند. در این صورت نیز به اتفاق نظر آن گواهی از اعتبار ساقط خواهد شد.
در نتیجه نظر گروه در تأیید اتفاق نظر است.

جهت بهره مندی از مشاوره تخصصی ارایه شده کارشناسان حقوقی ما در این رابطه و اطلاعات بیشتر با شماره های
09120213393 و  45518-021 تماس حاصل فرمایید.