اعسار حالت بدهکار غیر تاجری است که بدهی او زائد بر دارائی اش باشد و بدین ترتیب نتواند کلیه طلب طلبکاران خود را تأدیه نماید. بنابراین هنگامی که شخص دارائی اش کفاف پرداخت محکوم به (آنچه که قاضی حکم را درباره آن صادر می کند) را ندهد و یا به دلیل عدم دسترسی به مال خود قادر به تأدیه آن نباشد می تواند دادخواست حقوقی ” اعسار از پرداخت محکوم به ” را طرح نماید.
هر كس به موجب حكم دادگاه به دادن هر نوع مالي به ديگري محكوم شود و از اجراي حكم خودداري كند، هرگاه محكومٌ به عين معين باشد آن مال اخذ و به محكومٌ له تسليم مي شود و در صورتي كه ردّ عين ممكن نباشد يا محكومٌ به عين معين نباشد، اموال محكومٌ عليه با رعايت مستثنيات دين و مطابق قانون اجراي احكام مدني و ساير مقررات مربوط، توقيف و از محل آن حسب مورد محكومٌ به يا مثل يا قيمت آن استيفاء مي شود.
مدعي اعسار بايد صورت كليه اموال خود شامل تعداد يا مقدار و قيمت كليه اموال منقول و غيرمنقول، به طور مشروح، مشتمل بر ميزان وجوه نقدي كه وي به هر عنوان نزد بانكها و يا مؤسسات مالي و اعتباري ايراني و خارجي دارد، به همراه مشخصات دقيق حساب هاي مذكور و نيز كليه اموالي كه او به هر نحوه نزد اشخاص ثالث دارد و كليه مطالبات او از اشخاص ثالث و نيز فهرست نقل و انتقالات و هر نوع تغيير ديگر در اموال مذكور از زمان يك سال قبل از طرح دعواي اعسار به بعد را ضميمه دادخواست اعسار خود كند.
در مواردي كه بار اثبات اعسار بر عهده مديون است و نيز در مواردي كه سابقه ملائت او اثبات شده باشد هرگاه مديون بخواهد ادعاي خود را با شهادت شهود ثابت كند بايد شهادتنامه كتبي حداقل دو شاهد را به مدتي كه بتوانند نسبت به وضعيت معيشت فرد اطلاع كافي داشته باشند به دادخواست اعسار خود ضميمه نمايد.
مدارک و منضمات طرح دعوای اعسار از پرداخت محکوم به :
1- تصویر مصدق دادنامه (اجباری)
2- تصویر مصدق استشهادیه محلی (اجباری)
3- تصویر مصدق فیش حقوقی (اختیاری)
4- به همراه داشتن كارت ملي جهت احراز هويت و كارت عابر بانك جهت پرداخت هزينه ي دادرسي الزامي است.
* در صورت عدم وجود مدارک اختیاری فوق میتوانید یکی از موارد ذیل را ارائه نمایید.
1- شهادت شهود و مطلعین. 2- تحقیقات محلی. 3- درخواست استعلام. 4- شماره پرونده استنادی. 5- سایر دلایل و مستندات