دعوای تصرف عدوانی یعنی ادعای متصرف سابق مبنی بر این که دیگری، بدون رضایت او مال غیرمنقول را از تصرف وی خارج کرده و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می نماید.
اما اگر مال با رضایت متصرف سابق از تصرف او خارج شده و به تصرف دیگری درآید سپس متصرف سابق از رضایت خود عدول کند، عنوان این بر فعل متصرف لاحق صادق نخواهد بود.
تصرف عدوانی به این معناست که شخصی مال غیر منقول دیگری را بدون مجوز قانونی یا اجازه او تصرف کند . واین را می توان به حقوقی و کیفری تقسیم کرد .
تفاوت این دو نوع دعوا این است که در صورتی که دعوای تصرف عدوانی حقوقی اقامه کردیم ، دیگر نمی شود دعوای کیفری اقامه کرد . اما بالعکس آن امکانپذیر است . اقامه دعوای حقوقی هیچگونه مجازاتی را برای متصرف در پی ندارد ، صرفا می توان حکم رفع تصرف وی را از دادگاه گرفت .
خواهان دعوا یعنی کسی که می خواهد دعوای تصرف عدوانی اقامه کند بایستی حتما خودش ، قبل از متصرف عدوانی ، در آن مال غیر منقول متصرف بوده باشد . مثلا اگر در حال حاضر کسی منزلی را تصرف کرده و می خواهیم علیه او دعوا را اقامه کنیم ، بایستی خودمان قبل از او متصرف آن منزل بوده باشیم .
در اصطلاح حقوقی ، به این وضعیت سبق تصرف خواهان گفته می شود ؛ یعنی خواهان قبل از خوانده متصرف بوده باشد . اینکه خواهان تا چه مدت زمانی بایستی متصرف سابق بوده باشد ، به عرف بستگی دارد .
مدارک و منضمات مورد نیاز برای طرح دعوای رفع تصرف عدوانی :
1- تصویر مصدق سند مالکيت (اختیاری)
2- به همراه داشتن كارت ملي جهت احراز هويت و كارت عابر بانك جهت پرداخت هزينه ي دادرسي الزامي است.
*در صورت عدم وجود مدارك اختياري فوق مي توانيد يكي از دلایل ذيل را ارائه نماييد.
1- درخواست جلب نظر کارشناس. 2- درخواست استعلام. 3- تحقیقات محلی. 4- معاینه محلی. 5- اتیان سوگند. 6- ساير دلايل و منضمات