عبارت از حقی است که به موجب آن شخص می تواند از مالی که عین آن ملک دیگری است و یا مالک خاصی ندارد استفاده کند. یا به طور مستقیم از سوی مالک ملک به دیگری واگذار می گردد و یا به طور غیر مستقیم در اثر قرارداد ایجاد می شود.
در صورتی که شخصی در ملک دیگری حق داشته باشد و مالک آن را به دیگری منتقل کند و مالک جدید بدون اطلاع از این حق مانع استفاده منتفع از حق خود گردد در صورت سکوت مالک قبلی، منتفع می تواند در مقام اثبات حق خود به دادگاه مراجعه کند. همچنین هنگامی که دو نفر مدعی اجازه انتفاع از یک ملک هستند یا قراردادی دال بر استفاده از آن منافع ارائه دهند، شخصی که تاریخ قراردادش مقدم بر قرارداد دیگری است می تواند دعوای اثبات حق انتفاع را مطرح نماید.
مدارک و منضمات مورد نیاز:
1- تصویر مصدق قرداد انتفاع (الزامی)
2- تصویر مصدق سند مالکیت (الزامی)
3- به همراه داشتن کارت ملی جهت احراز هویت و کارت عابر بانک جهت پرداخت هزینه دادرسی الزامی است.
بهطور کلی میتوان فرق های حق ارتفاق و حق انتفاع را در موارد ذیل بیان کرد:
- حق ارتفاق اختصاص به غیرمنقول دارد؛ ولی انتفاع ممکن است به مال منقول یا غیرمنقول اختصاص یابد.
- حق ارتفاق برای ملک است ولی انتفاع برای شخص.
- حق ارتفاق دائمی است لیکن انتفاع جز در موارد خاص، موقت است.